Շաբաթվա ընթերցում

Այս շաբաթվա ընթացքում կարդացել եմ Լևոն Նեսի «Բալզակ» գիրքը։ Գրքում ներկայացվում էր մի շանը, որը կորցրել է ընտանիքը։ Ում հանդիպում էր շունը, նրան դավաճանում էր և կորցնում տիրոջը։ Նա մտածում էր, որ կյանքում լավ մարդ չկա, բայց մի օր նրան հանդիպեց Մինասը, և շունը հասկացավ, որ կյանքում ոչ բոլորն են չար։

Հեղինակը ուզում էր ասել, որ կյանքում կարող ես հանդիպել և՛ լավ մարդկանց, և՛ վատ, բայց պետք է չհանձնվել և գտնել այն միակին, ով քեզ կսիրի և կխանմի ինչպես ձեր հարազատը։

Գիրքը ինձ շատ դուր եկավ և խորհուրդ կտամ գրքասերներին։

Գրադարանում կարդացած գրքերի հաշվետվություն

Ես այս ամիս կարդացել եմ Ռոալդ Դալիի «Մեծ Բարի Հսկա» գիրքը։ Գիրքը նրա մասին էր, որ փոքրիկ աղջիկը ուզում էր ոչնչացնել հսկաներին։ Նա պայքարեց դրա համար, և նրա մոտ ստացվեց։ Հեղինակը ուզում է ասել, որ ինչ-որ բան շատ ես ուզում, անպայման կլինի, ուղղակի պետք է պայքարել։ Ինձ այս գրքը շատ դուր եկավ և խորհուրդ կտամ բոլորին։

Կրկնություն

Դասարանական աշխատանք

1. Խաղոսկրը (զառը) գցելիս որքա՞ն է կենտ թիվ բացվելու հավանականությունը։

3/6

2. Դպրոցում քննություն է։ Սեղանին 20 հարցատոմս է դրված։ Աշակերտը չի սովորել միայն մեկ հարցատոմսի հարցերը և շատ է ուզում, որ իրեն այդ հարցատոմսը չընկնի։ Ինչի՞ է հավասար այն բանի հավանականությունը, որ նա երջանիկ հարցատոմս կվերցնի։

19/20

3. Տուփում կա 25 գրիչ, որից 13-ը գրում է կապույտ գույնով, իսկ մնացածը՝ սև:

Որքա՞ն է հավանականությունը, որ պատահականորեն տուփից հանված գրիչը կգրի կապույտ գույնով:

13/25

4. Հաշվիր.

-96/1

275/2

-2664/36

-16/2240

-12/312

15/640

5.  Հաշվիր արտադրյալը.

6/25

-10/21

-20/300

6/15

720/400

-312/156

6. Հաշվիր արտահայտության արժեքը.

16/216

7. Պարզիր, թե արդյո՞ք բրիգադում աշխատող բանվորների թվի և աշխատանքի վրա ծախսած ժամանակի միջև կախվածությունը ուղիղ համեմատական է, հակադարձ համեմատական է, կամ համեմատական չէ:

Պատասխան՝ (ընտրիր ճիշտ տարբերակը) 

ա) Կախվածությունը ուղիղ համեմատական է:

բ) Կախվածությունը հակադարձ համեմատական է:

գ) Կախվածությունը համեմատական չէ:

8. Նշիր «ավելորդ» բանաձևը:

ա) b=8:d

բ) vt=48

գ) d=6+3b

դ) 48/v

ե) ab=3

զ) b=3:m

9. Հաշվիր․

ա) |9 – 5 + 4| : |-16 + 14| = 4

բ) |25 + 6 – 1| : |-17 + 4 + 8| = 6

10. Լուծիր հավասարումը.

ա) 36 – 9x = 0

4

բ) 5x + 2x – 9 = 5

2

գ) 9x + x + 9 =19

1

դ) 6x – 1 = x

5

ե) 7x – 6 = x

1

զ) x + 8 = 3x – 4

6

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Զառը գլորում են և նրա նիստի վրա բացվում է 1,2,3,4,5,6 թվերից մեկը:

Քանի՞ ելք կա, որ նիստի վրա բացված թիվը բաժանվում է 5-ի:

1/6

2. Զառը գլորում են 1 անգամ: Որքա՞ն է հավանականությունը, որ բացված թիվը  փոքր է 5 -ից:

4/6 = 2/3

3. Հաշվիր.

-14/39

-7/54

-35/405

-8/700

 4. Հաշվիր արտադրյալը.

-441/189

2736/1224

18/24

40/30

5. Հետևյալ մեծություններից որո՞նք են ուղիղ համեմատական․

ա) անցած ճանապարհը և արագությունը, եթե ժամանակը հաստատուն է

բ) եռանկյան կողմը և պարագիծը

գ) ուղղանկյունանիստի ծավալը և բարձրությունը, եթե հիմքի մակերեսը հաստատուն է

դ) մարդու տարիքը և հասակը

6. Գիրքն ունի 90 էջ։ Կարդացել են 2 անգամ ավելի շատ էջ, քան մնացել էր կարդալու։ Քանի՞ էջ էր մնում կարդալու։ 

30

Լուծել հավասարումները

1) 8(x+3)=48

x+3=6

x=6-3=3

x=3

2) 3 (a+5) = 36

a + 5 = 12

x = 12 – 5 = 7

x=7

3) (15 – 4 y) • 15 = 45

15 – 4 y = 45/15=3

4y=12

y=3

13) 3 (x – 5) + 8 = 17

3 (x – 5) + 8-8 = 17-8

3 (x – 5)=9

x-5=3

x=8

17) 3 (7 – b) – 5 = 5b

21-3b-5=5b

21-5=5b+3b

8b=16

b=2

21) 6 (x – 3) + 2 (x + 2) = 10

6x – 18 + 2x + 4 = 10

8x – 14 = 10

8x = 24

x = 3

2) 5 (y – 1) = 30

y – 1 = 6

y =6 +1

y = 7

6) 14 = 7 (b – 3)

14 = 7b – 21

7b = 14 + 21 = 35

b = 5

10) -36 = 2 (10 – 7z)

-36 = 20 – 14z

-56 = -14z

z = -56 : (-14) = 4

z = 4

14) 5 (y – 2) – 9 = 11

5y – 10 – 9 = 11

5y−19=11

5y−19+19=11+19

5=30

5y=30

y=6

18) 5c + 2 ( 7 – 2 c) = 11

5c+14−4c=11

5c−4c+14=11

c+14=11

c=11−14

c=−3

Գործնական քերականություն

1. Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր տրված բառերով:

Բնակչություն, զորք, երամ:

Մի երկրի բոլոր զինվորները – զորք

միասին թռչող թռչուններր – երամ

մի երկրի բոլոր քաղաքների ու գյուղերի բնակիչները – բնակչություն

2. Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր տրված բառերով:

Բազմություն, մարդկություն, ագզ, ժողովուրդ:

Մի երկրում ապրող մարդիկ – ազգ

 հավաքված մարդիկ – ժողովուրդ

ամբողջ աշխարհում ապրող մարդիկ – մարդկություն

նույն ազգությանը պատկանող բոլոր մարդիկ – բազմություն

3. Փակագծերում դրված բառերը համապատասխան ձևով գրի՛ր:

Օրինակ՝

Դեպքի վայրում հավաքված ամբոխն (աղմկել): – Դեպքի վայրում հավաքված ամբոխն աղմկում էր:

Կռունկների երամը (թռչել):

Կռունկների երամը թռչում էր։

Զորքը (տեղավորվել) դաշտում:

Զորքը տեղավորվել է դաշտում։

Ժողովուրդը (լսել) հռետորին:

Ժողովուրդը լսեց հռետորին։

Հրապարակում հավաքված բազմությունը ինչ-որ բանի (սպասել):

Հրապարակում հավաքված բազմությունը ինչ-որ բանի են սպասում։

Ավագանին (ողջունել) օտարականին:

Ավագանին ողջունեց օտարականին:

Հոտն (իջնել) սարից:

Հոտն իջավ սարից:

ժողովուրդը գոհ (լինել) այդ որոշումից:

ժողովուրդը գոհ կլինի այդ որոշումից:

Բնակչությունն իր ղեկավարներից խելացի վճիռներ ու որոշումներ (սպասել):

Բնակչությունն իր ղեկավարներից խելացի վճիռներ ու որոշումներ է սպասում։

Կրկնություն

Դասարանական աշխատանք

1․ Հաշվիր արտահայտության արժեքը․

ա) 4 • (-5) • 8 • (-2) • (-4) = -1280

բ) (-5) • (-20) • 3 • (-7) • 2 = 4200

գ) (-7) • (-1) • 3 • (-5) • (-9) = -945

դ) (-1) • 1 • (-6) • (-14) • 5 = 420

2․ Հաշվիր

ա) +38 ։ (-19) = 2

բ) -60 : (-30) = 2

գ) – 72 : (+8) = -9

դ) -55 : (-5) = 11

ե) -300 : (+3) = -100

զ) +837 : (-1) = -837

է) 0 : (-14) = 0

ը) -121 : (-11) = 11

թ) +39 : (-13) = -3

3․ Գրքում կա 300 էջ։ Անին կարդացել է գրքի 60%-ը։ Գրքի քանի՞ էջ դեռ պետք է կարդա Անին։

120

4․ Քարտեզի վրա տեղանքի 130 կմ-ին համապատասխանող հատվածի երկարությունը 10 սմ է:

Որոշիր քարտեզի մասշտաբը:

1։ 13

5․ Թվի 30%-ը այդ թվի ո՞ր մասն է կազմում։

30/100

6․ Ուղղանկյան պարագիծը 900մ է։ Գտիր նրա պարագծի 1%-ը։

9

7․ Խանութը ստացավ 400 կգ գազար:

Աննան գնեց ամբողջ գազարի 5 %-ը, իսկ Արմենը՝ 1%-ը:

Քանի՞ կգ գազար գնեց նրանցից յուրաքանչյուրը:  

20, 4

8. Հաշվիր 

ա) 200-ի 10%-ը

20

բ) 500-ի 5%-ը

25

գ) 5000-ի 70%-ը

2500

դ) 10000-ի 50%-ը

5000

9. Ուղղանկյան և քառակուսու պարագծերը հավասար են։ Գտիր քառակուսու կողմը, եթե ուղղանկյան չափումներն են՝ 60 սմ և 20 սմ։

40

10. Գործարանի երեք արտադրամասում աշխատում են 900 բանվորներ։ Առաջին արտադրամասում բանվորների քանակը 3 անգամ մեծ է, քան երկրորդում, իսկ երրորդում 150-ով փոքր է, քան առաջինում։ Քանի՞ բանվոր է աշխատում ամեն մւ արտադրամասում։

առաջին – 3x

երկրորդ – x

երրորդ – 3x – 150

3x + x + 3x – 150 = 900

7x = 1050

3x = 450

x = 150

3x = 150

Լրացուցիչ առաջադրանք

1․ Պանիրը արժեր 1100 դրամ: Որքա՞ն է պանրի նոր գինը 5%-ով էժանանալուց հետո:

1045

2․ Գիրքն ունի 400 էջ, ես կարդացել եմ նրա 25%-ը։ Քանի՞ էջ եմ կարդացել։

300

3. Մայրուղու երկարությունը 660 կմ է։ Ի՞նչ երկարություն կունենա այդ մայրուղու պատկերումը քարտեզի վրա, որի մասշտաբը 1 ։ 2․750․000 է։

24սմ

4. Որոշիր նշանը

ա) (+) : (-) : (-) : (+) = +

բ)  (-) : (-) : (+) : (+) = +

գ)  (+) : (+) : (+) : (-) = –

դ)  (+) : (-) : (-) : (-) = –

ե) (-) : (-) : (-) : (-) = –

զ) (-) : (+) : (+) : (-) = + 

5. Կատարիր գործողությունը

ա) 2/5 • 3/7 =  6/35

բ) 1/9 • 10/11= 10/99

գ) 5/12 : 15/6 = 1/6

դ) 7/8 : 14/16 =  46/51

6. Գնեցին 40 դրամանոց 4 քանոն և 80 դրամանոց 3 անկյունաչափ ու վճարեցին 500 դրամ։ Որքա՞ն մանր ստացան։

100

Գործնական քերականություն

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տրված բառերը դարձրո՛ւ հոգնակի և տեղադրի՛ր նախադասությունների մեջ:

Սուզանավ, ծովախորշ, լողափ, մանր, ծովափիղ, արկղ:

Ծովափղերը ավելի փոքր են, քան բծավոր փոկերը:

Փոկերն ափից շատ հեռու չեն գնում, մեծ մասամբ ծովախորշերի ու գետաբերանների մոտ են հանդիպում:

Խորտակված սուզանավերի անձնակազմերը փրկելու համար հատուկ սարք են ստեղծել, որն անվանում են Մոմսենի փրկարար զանգ:

Այս ու այն կողմ թափթփված արկղները հուշում էին, որ երեկոն սովորական ավարտ չի ունեցել:

Մայրը խոշոր ելակներն ընտրեց մուրաբայի համար, իսկ մանրերով տորթը զարդարեց:

Մարդկանց շնաձկներից պաշտպանելու համար հատուկ ցանցեր են դրել Հարավային Աֆրիկայի, Ավստրալիայի, Մեքսիկական ծոցի բոլոր լողափների երկարությամբ:

2.Փակագծերում տրված բառերը պահանջվող թվով դի՛ր (եզակի կամ հոգնակի) և համապատասխանեցրո՛ւ նախադասությանը:

Կան ջրային … («խուզարկու»), … (որ) … (ծով) ու … (օվկիանոս) … (գանձ) են որոնում: Հայտնի են հեքիաթային … (հաջողություն): Վագներն իր … (ընկեր) հետ Ֆլորիդայի … (ափ) մոտ խորտակված իսպանական… (նավ) ավելի քան միլիոն դոլար … (արժեք) … (գանձ) է գտել: Բայց ավելի մեծ … (թիվ) են կազմում այնպիսի … (որոնող), … (որ) չեն կարողանում նույնիսկ … (որոնում) … (ծախս) փակել:

Կան ջրային խուզարկուներ, որոնք ծովերում ու օվկիանոսներում գանձեր են որոնում: Հայտնի են հեքիաթային հաջողություններ: Վագներն իր ընկերոջ հետ Ֆլորիդայի .ափի մոտ խորտակված իսպանական նավերից ավելի քան միլիոն դոլար արժեքով գանձեր է գտել: Բայց ավելի մեծ թիվ են կազմում այնպիսի որոնողներ, որոնք չեն կարողանում նույնիսկ որոնումների ծախսը փակել:

3. Տեքստի գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ: Քn կարծիքով, ո՞ր գոյականների թիվը չպիտի փոխել:

Դանդաղ ընթանում են անապատների նավերը՝ ուղտերը. նրա վրա սպիտակ ստվերների նման անշարժացել են հեծյալները: Ավազներն ու քարերն ասես շիկացած վառարաններ լինեն. կրակներ են շնչում: Օդը կանգնած է: Կապտավուն երկինքը պատած է կիսաթափանցիկ կարմրավուն մշուշաքողերով, և հորիզոնը գրեթե ձուլվել է երկնքին: Անապատների ճնշող լռությունը խախտում են միայն ուղտերի վզերից կախված զանգուլակների միապաղաղ զնգզնգոցները:

Գործնական քերականություն

Աշխատանք դասարանում

1. Երկու խմբի գոյականները նախ վանկատի՛ր, հետո դրանց հոգնակին կազմի՛ր և օրինաչափությունը բացատրի՛ր:

Օրինակ՝

ար – կըղ, նը – կար,

արկղ – արկղեր, նկար – նկարներ:

Ա. Վագր, աստղ, սանր, անգղ, կայսր, զեբր:

Բ. Խրճիթ, ձկնիկ, դպրոց, գրիչ, կռիվ, գլուխ, տղա, կրակ:

Ա. Վագր, աստղ, սանր, անգղ, կայսր, զեբր:

Վա-գըր – վագրեր

աս-տըղ – աստղեր

սա-նըր – սանրեր

ան – գըղ – անգղեր

կայ – սըր – կայսրեր

զե – ղըր – զեղբեր

Բ. Խրճիթ, ձկնիկ, դպրոց, գրիչ, կռիվ, գլուխ, տղա, կրակ:

Խըր – ճիթ – խրճիթներ

ձըկ – նիկ – ձկնիկներ

դըպ – րոց – դպրոցներ

գը – րիչ – գրիչներ

կը – ռիվ – կռիվներ

գը – լուխ – գլուխներ

տը – ղա – տղաներ

կը – րակ – կրակներ

2. Տրված գոյականները դարձրո՛ւ հոգնակի և տեղադրի՛ր նախադասությունների մեջ:

Անգղ, կեղտաջուր, աստղ, գետաձի, հեռագիր, ճակատամարտ:

Երկնքում մեկ-մեկ վառվեցին աստղները, ամեն ինչ լռեց:

Հին զինվորը հիշում է բոլոր ճակատամարտերը, որոնց ինքը մասնակցել է:

Ցրիչը մեկ ժամում բոլոր հեռագիրները բաժանեց:

Միայն անգղներն էին սավառնում այդ բերդի վրա:

Հետո գետաձիները դուրս եկան ջրից ու, լայն բացելով ահռելի երախները, խոնարհվեցին հանդիսատեսներին:

Կեղտաճրերն ամեն օր գետն են լցվում ու հոսում դեպի ծով:

Աշխարհը լի է գեղեցկությամբ

Մարդիկ են գեղեցկացնում աշխարհը, իրենց աշխատանքով և իրենց աշխատասիրությամբ։ Մարդիկ են պահում բնություն և փչացնում այն։ Մարդիկ փորձում են ավելի ու ավելի գեղեցկացնել աշխարհը։ Ոմանց մոտ դա ստացվում է ոմանց մոտ ոչ։ Աշխարհը լի է նաև մանուկների ճիչով, մանուկները պետք է ծնողների խորհուրդով, էլ ավելի գեղեցկացնեն բնությունը, չվնասելով այն։ Մանուկների ճիչը նույնպես գեղեցկացնում է մեր հայաստան աշխարհը։ Աշխարհի գեղեցկությամբ լիացած եմ նույնիսկ ես, որը ինձ համար դրաձել է ապրելակերպ։ Սիրում եմ իմ հայրենիքը, իմ բնությունը, իմ ապրելակերպը և պետք է ամեն մի հայ ծաղկացնի իր հայրենիքը, որ ապրենք խաղաղ և երջանիկ։

Կրկնություն

Դասարանական աշխատանք

1․ Կատարիր հանում․

ա) -1 – 1 =-2

բ) 4 – 6 = -2

գ) 10 – 15= -5

դ) -1 – 3 =-4

ե) 0 – 15 = -15

զ) -2 – 2 = -4

է) -7 – 3 = -10

ը) -80 – 20 =-100

թ) 5 – (-5) = 10

ժ) 7 – (-3) = 10

ի) -3 – (-1) = -2

լ) -10 – (-5) = -5

2․ Կատարիր գումարում

ա) -5 + 7= 2

բ) -3 + 4 = 1

գ) -10 + 15 = 5

դ) -15 + 18 = 3

ե) -5 + (-5) = -10

զ) -7 + (-3) = -10

է) -15 + (-5) = -20

ը) -50 + (-50) = -100

3. Աստղանիշի փոխարեն գրիր այնպիսի ամբողջ թիվ, որ ստացվի ճիշտ անհավասարություն․

ա) -100 < -84 < -1

բ) -100 < -41 < -39

գ) -344 < -343 < -330

դ) -78 < -68 < -1

ե) -1 < 1 < 2

զ) *-89 < -74 < -1

4. Յոթերորդ դասարանում կա 36 աշակերտ, որոնցից 9-ը տղա են, իսկ մնացածը՝ աղջիկ: 

 Որքա՞ն է տղաների թվի հարաբերությունը աղջիկների թվին: 

9\27

5. Հաշվիր համեմատության անհայտ անդամը:

ա) 3/5 = 9/15

բ) 1/6 = 7/42

գ) 8/14 = 16/28

դ) 3/9 = 1/3

6. 1 վայրկյանը 1 րոպեի ո՞ր մասն է կազմում։

1\60

7. Սովորական կոտորակը գրիր տոկոսի տեսքով

ա) 45/100 =         45%

բ) 13/100 =     13 % 

գ) 2/10 =       20%

դ) 50/50 =       100%

ե) 15/25=         60%

8. Բրիգադում կա 8 ներկարար, որոնցից յուրաքանչյուրը 2 ժամում ներկում է 1 պատուհան։ Որքա՞ն ժամանակում բրիգադը կներկի 24 պատուհան։

48

9. Դասարանում աղջիկները x հոգի են, իսկ տղաները՝ 4-ով պակաս։ Քանի՞ աշակերտ կա դասարանում։ 

x

x-4

x+x-4

2x-4

10. Երկու թվերի գումարը 37 է, իսկ տարբերությունը՝ 13։ Գտիր այդ թվերը։

x

x+13

2x + 13 = 37

2x = 24

x = 12

x + 13 = 25

11.  Կատարիր գործողությունը.

13\9

9\25

125\64

3\68

23\100

-140\160

-5 9\10

-13 5\9

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

1. Կատարիր գործողությունը․

ա) -6 + 5 = -1

բ) -10 – 7 = -17

գ) 15 – 30 = -15

դ) 1 – 9 = -8

ե) 12 – (-3) = 15

զ) – 5 – (-5) = 0

է) -30 – 15 =  -45

ը) -2 + (-13) =-15

2. Հաշվիր, օգտվելով բազմապատկման բաշխական օրենքից։

ա) 5 • (3 + 7) = 50

բ) -2 • (-4 + 5) =  -2

գ) 12 • (10 + (-2)) =  96

դ) -9 • (8 + (-1)) = -63

3. Բրիգադը, որում կա 8 ներկարար, պետք է ներկեր 40 պատուհան։ Ամեն ներկարար մեկ պատուհանը ներկում է 2 ժամում։ Քանի՞ պատուհան կմնա ներկելու բրիգադի 8 ժամյա աշխատանքից։

8

4. Գնել են 40 դրամ արժողության 10 տետր և 30 դրամ արժողության 3 գրիչ։ Որքա՞ն են վճարել։ 

490

5. Երկու թվերի գումարը 304 է։ Նրանցից մեկը մյուսից մեծ է 50-ով։ Գտիր այդ թվերի։ 

x

x+50

x + x + 50 = 304

2x + 50 = 304

2x = 254

x = 127

x + 50 = 177